WSA. Po terminie przedawnienia fiskus ma prawo badać zasadność zwrotu VAT

Skoro podatnik ma prawo do złożenia korekty deklaracji z wykazanym podatkiem do zwrotu nawet w ostatnim dniu biegu terminu przedawnienia, to oczywistym jest, że żądanie zwrotu podatku zawarte w takiej korekcie nigdy nie mogłoby zostać rozpoznane przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania (zwrotu podatku). Tak więc upływ terminu do wszczęcia postępowania podatkowego i wydania decyzji w zakresie określenia zobowiązania podatkowego na podstawie art. 21 § 3 O.p. z uwagi na przedawnienie, nie wyklucza możliwości prowadzenia postępowania i wypowiedzenia się - w ramach postępowania w sprawie zwrotu podatku wykazanego w korektach deklaracji - co do zasadności skorygowania deklaracji, wykazania zwrotu podatku (jego wysokości) oraz wskazanych przez podatnika przesłanek uzasadniających przyczynę korekty - jeżeli zasadność korekty deklaracji i wykazanego zwrotu podatku budzi wątpliwości.

Wnioskiem z 30 grudnia 2021 r., nadanym w placówce pocztowej 31 grudnia 2021 r., podatnik zwrócił się do organu podatkowego o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za kwiecień 2016 roku na rachunek bankowy. Do wniosku dołączył korektę deklaracji VAT-7 za kwiecień 2016 roku w wersji papierowej (będącej drugą korektą za ten okres), wykazując w niej kwotę do zwrotu na rachunek bankowy w terminie 25 dni.

Zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego, na podstawie danych ze wskazanej korekty deklaracji, podatnikowi nie przysługiwało prawo do zwrotu podatku w terminie 25 dni. W trakcie postępowania podatkowego Naczelnik wezwał podatnika do przedłożenia dowodów, z których wywiódł prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. W odpowiedzi podatnik wskazał, że nie posiada już żądanych dokumentów. W związku z powyższym Naczelnik US stwierdził, że złożenie przez podatnika wniosku o zwrot nadwyżki podatku VAT wraz z korektą deklaracji VAT-7 za kwiecień 2016 r. w ostatnim dniu przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za wymieniony okres, było działaniem celowym, skierowanym na uniemożliwienie organom podatkowym dokonania weryfikacji dokumentów, z których miałby wynikać zadeklarowany zwrot podatku VAT.

Dyrektor Izby Administracji Skarbowej utrzymał w mocy decyzję Naczelnika US. Dyrektor stwierdził, że w przypadku, gdy podatnik przed upływem terminu przedawnienia złożył wniosek o zwrot nadwyżki podatku VAT oraz korektę deklaracji z wykazanym do zwrotu podatkiem, w wyniku czego ujawniony został zwrot bezpośredni VAT, to pomimo, że ustawowy bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za kwiecień 2016 r. przypada na 31 grudnia 2021 r., to jednak organy mają prawo do badania zasadności zwrotu podatku.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu:

W ocenie WSA podatnik ma prawo złożyć korektę deklaracji podatkowej przed upływem terminu przedawnienia wynikającego z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej. Tak właśnie stało się w omawianej sprawie, w której korekta deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za kwiecień 2016 r. została złożona w dniu 31.12.2021r. a więc ostatniego dnia terminu przedawnienia rozliczenia VAT za ten miesiąc. Jednakże organy podatkowe mogą orzekać w tym przedmiocie również po upływie terminu przedawnienia, a postępowanie w takim przypadku nie staje się bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 208 § 1 O.p.

Jak orzekł sąd, niewątpliwie skoro podatnik ma prawo do złożenia korekty deklaracji z wykazanym podatkiem do zwrotu nawet w ostatnim dniu biegu terminu przedawnienia, to oczywistym jest, że żądanie zwrotu podatku zawarte w takiej korekcie nigdy nie mogłoby zostać rozpoznane przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania (zwrotu podatku). Tak więc upływ terminu do wszczęcia postępowania podatkowego i wydania decyzji w zakresie określenia zobowiązania podatkowego na podstawie art. 21 § 3 O.p. z uwagi na przedawnienie, nie wyklucza możliwości prowadzenia postępowania i wypowiedzenia się - w ramach postępowania w sprawie zwrotu podatku wykazanego w korektach deklaracji - co do zasadności skorygowania deklaracji, wykazania zwrotu podatku (jego wysokości) oraz wskazanych przez podatnika przesłanek uzasadniających przyczynę korekty - jeżeli zasadność korekty deklaracji i wykazanego zwrotu podatku budzi wątpliwości.

Jak zaznaczył WSA, przyjęcie odmiennego stanowiska doprowadziłoby do możliwości nadużyć ze strony podatników, którzy zwiększaliby swoje uprawnienia przed upływem terminu przedawnienia, w przeświadczeniu braku podstaw prawnych do weryfikacji przez organ podatkowy ponownego samoobliczenia podatku. Powyższe skutkuje obowiązkiem przechowywania przez podatnika dokumentów, z których wywodzi on prawo do zwrotu nadpłaty podatku. Organ ma zaś prawo żądać okazania tych dokumentów w celu weryfikacji żądania podatnika. Innymi słowy organ podatkowy ma prawo żądać od podatnika udokumentowania zdarzeń, na które powołuje się podatnik i które jego zdaniem wygenerowały wnioskowaną nadpłatę. W ocenie sądu, powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w treści art. 79 § 3 O.p., który stanowi, że decyzję w sprawie stwierdzenia nadpłaty na wniosek złożony przed upływem terminu przedawnienia można wydać także po upływie tego terminu, odczytywanego w związku z art. 76b § 1 O.p., który nakazuje odpowiednio stosować do zwrotu podatku (w rozumieniu art. 3 pkt 7 O.p.) art. 79 i 80 O.p.

Reasumując, w ocenie WSA, mając na względzie fakt złożenia przez podatnika w dniu 31 grudnia 2021 r. wniosku o zwrot bezpośredni nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wykazanej w deklaracji za kwiecień 2016 r., w sprawie powinien znaleźć zastosowanie art. 79 § 3 O.p., który wprowadza wyjątek od zasady, że upływ terminu przedawnienia stanowi ujemną przesłankę procesową orzekania przez organ podatkowy co do przedawnionego zobowiązania podatkowego. Zatem, w kontrolowanej sprawie organy podatkowe na podstawie art. 79 § 3 w zw. z art. 76b § 1 i art. 3 pkt 7 O.p. mogły badać zasadność i wysokość zadeklarowanego zwrotu różnicy VAT i orzekać o wysokości kwoty zwrotu bezpośredniego różnicy VAT, po upływie terminu przedawnienia.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 9 maja 2024 r., sygn. akt I SA/Wr 911/23 - pełna treść wyroku

Redakcja podatki.biz