E-commerce i podatki (14) Dropshipping - Uprzedni zakup przez pośrednika – Prawo do odliczenia podatku

Podmioty trudniące się dropshippingiem w modelu uprzedniego zakupu muszą na gruncie podatku VAT rozwiązywać często dość istotne problemy. Kolejny, który omawiamy dotyczy możliwości odliczania podatku naliczonego w sytuacji, gdy miejscem opodatkowania dostawy jest kraj trzeci.

Pojawia się pytanie czy fakt, iż dostawa towarów nie podlega opodatkowaniu w Polsce, powoduje wykluczenie możliwości odliczania VAT od wydatków związanych z prowadzeniem tego rodzaju dropshippingu?

Sięgnijmy do przepisów regulujących kwestię odliczania podatku VAT. Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z tej reguły podstawowej wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom VAT i tylko w takim zakresie w jakim dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. W konsekwencji nie można zatem dokonać odliczenia podatku w związku z takimi czynnościami, które nie są opodatkowane.

Jednakże w zakresie rozpatrywanego przez nas zagadnienia trzeba zwrócić uwagę na szczególną zasadę określoną w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT. Otóż przepis ten wskazuje, że podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Przepis ten wprowadza zatem kolejną fikcję i pewne rodzaju hipotetyczne założenie opierające się na twierdzeniu, iż gdyby dana czynność była opodatkowana na terenie Polski (a nie za granicą), to prawo do odliczenia podatku podatnikowi by przysługiwało. W konsekwencji, gdy podatnik dokonuje dostawy towarów opodatkowanej poza terytorium kraju, które w Polsce teoretycznie podlegałaby podatkowi VAT, to zachowuje on prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W tym miejscu trzeba jednak pamiętać o dwóch istotnych zastrzeżeniach. Po pierwsze w doktrynie podkreśla się, że prawo do odliczenia VAT jest zachowane już w sytuacji, w której podatnik wykazuje fakt dostawy towarów, które z uwagi na samą treść przepisów dotyczących miejsca świadczenia są opodatkowane poza terytorium kraju. W rezultacie dla skorzystania z prawa do odliczenia nie jest konieczne wykazanie, że podatnik rzeczywiście zapłacił podatek VAT w kraju trzecim (tym bardziej że niektóre systemy podatkowe innych krajów w ogóle nie znają podatku VAT).  Po drugie prawo do odliczenia dotyczy tych wydatków, które odnoszą się nabycia towarów i usług na terytorium Polski. Nie chodzi tu zatem o odliczenie podatku VAT od zakupu towaru, którego miejscem dostawy jest kraj trzeci.

...