Nieruchomości i podatki (9) Ulga mieszkaniowa - Wprowadzenie

Sprzedaż nieruchomości, dokonana przez osobę fizyczną w ciągu pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie, co do zasady rodzi powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie zawsze jednak konieczna będzie zapłata podatku, ponieważ w pewnych okolicznościach istnieje możliwość skorzystania z ulg podatkowych.

Przyjrzymy się teraz bliżej najpopularniejszej formie zwolnienia podatkowego związanego z odpłatnym zbyciem nieruchomości, mianowicie zwolnieniu ze względu na wydatkowanie środków pieniężnych na własne cele mieszkaniowe.

Przeanalizujemy warunki oraz zasady funkcjonowania zwolnienia. Skupimy się także na wyjaśnieniu w jaki sposób należy interpretować przesłankę własnych celów mieszkaniowych,  a także w jaki sposób odnosi się to do praktycznych przykładów.

Z uwagi na obfite orzecznictwo w tym zakresie, bardzo często będziemy odnosili się do dostępnych wyroków oraz interpretacji, co pozwoli nam lepiej zrozumieć istotę analizowanej ulgi podatkowej.

Zacznijmy od wprowadzenia.

Uregulowania ustawowe

Przechodząc do kwestii formalnych, wskazać należy, że zwolnienie, które jest przedmiotem tej lekcji, zostało uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy PIT. Przepis ten stanowi, iż zwalnia się od podatku dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa  w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu  z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Powyższy przepis na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowany, dlatego też przeanalizujmy jego poszczególne elementy.

W pierwszej kolejności wyjaśnijmy sposób obliczania dochodu podlegającego zwolnieniu od podatku. W tym celu należy określić zarówno przychód jak i dochód uzyskany ze sprzedaży oraz kwotę wydatkowaną na własne cele mieszkaniowe. Metodę obliczenia najlepiej obrazuje poniższy wzór:

dochód zwolniony = D x W/P

gdzie:

D - dochód ze sprzedaży,

W - wydatki na cele mieszkaniowe,

P - przychód ze sprzedaży.

Przenieśmy teraz powyższy wzór na przykłady praktyczne, które pozwolą nam lepiej zrozumieć w jaki sposób skorzystać z całkowitego zwolnienia od konieczności zapłaty podatku.

Przykład 1

...