Odliczanie podatku z faktur zaliczkowych wystawionych przed rejestracją VAT

Podatnik ma prawo do odliczenia VAT ujętego w fakturach zaliczkowych otrzymanych przed formalną rejestracją jako podatnika VAT czynnego. Jeśli przedsiębiorca złoży aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R, wskazując okres rozliczeniowy za który złoży pierwszą deklarację podatkową w oparciu o datę otrzymania pierwszej faktury zaliczkowej, to może skorzystać z prawa do odliczenia podatku w deklaracji podatkowej za okres, w którym otrzymał te faktury.

Z wnioskiem o interpretację zwróciła się podatniczka, która nie prowadzi działalności gospodarczej i wynajmuje apartament wypoczynkowy. Jest również czynnym podatnikiem VAT, rozliczającym VAT w okresach miesięcznych. W styczniu 2021 r. wraz z małżonkiem zawarła przedwstępną umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży. Przedwstępna umowa sprzedaży zawarta została w formie aktu notarialnego. Po dokonaniu płatności konkretnej raty, otrzymywała faktury zaliczkowe:

1. faktura zaliczkowa z 20 sierpnia 2020 r. - opłata rezerwacyjna,
2. faktura zaliczkowa z 28 stycznia 2021 r. - transza II po podpisaniu umowy przedwstępnej w formie aktu notarialnego,
3. faktura zaliczkowa z 11 lipca 2023 r. - opłata końcowa.

W grudnia 2023 r. małżonkowie podpisali akt notarialny przekazujący własność nieruchomości w posiadanie majątku wspólnego. W tym samy miesiącu wystawiono fakturę VAT rozliczeniową.

Powyższe faktury nie zawierały numeru VAT podatniczki, gdyż w tym czasie nie była jeszcze formalnie zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

W lutym 2024 r. podatniczka złożyła zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, jako podatnik VAT czynny, niemający prawa do zwolnienia podmiotowego.

W związku z powyższym podatniczka chciała wiedzieć, czy przysługuje jej prawo do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu apartamentu, a ujętego w fakturach zaliczkowych otrzymanych przed formalną rejestracją jako podatnika VAT czynnego. W jej opinii - tak.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał rację podatniczce i wydanej interpretacji stwierdził:

Ustawa o podatku od towarów i usług nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny, a zatem podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie powstania obowiązku podatkowego i otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia.

W analizowanej sprawie pierwotnie wystawione faktury zaliczkowe dokumen...