VAT w obrocie międzynarodowym (24) Eksport usług

Wiemy już, że eksport towarów jest czynnością opodatkowaną. Dodatkowo w przepisach ustawy VAT mamy również opisany przypadek importu usług. Natomiast w żadnym przepisie nie odnajdziemy pojęcia eksportu usług. Czy to oznacza, że eksport usług nie występuje?

MS: To ciekawe zagadnienie. W sensie ekonomicznym oczywiście usługi na eksport są świadczone.

Eksport usług należy rozumieć jako odpłatne świadczenie usług na rzecz podmiotu spoza Polski. Jak w przypadku każdego świadczenia usług należy ustalić miejsce ich świadczenia, a co za tym idzie i opodatkowania.

Rozpoznanie miejsca świadczenia usługi

Reguła ogólna wyrażona w art. 28b ustawy VAT podaje, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Natomiast w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Rozpoznanie miejsca działalności nabywcy

Red: Czyli podatnik z Polski dokonujący eksportu usług powinien zawsze ustalić miejsce siedziby kontrahenta albo miejsce stałego prowadzenia działalności?

MS: Tak. I co ciekawe te dwa pojęcia w ogóle nie zostały wyjaśnione w ustawie vatowskiej. Możemy jednak odkodować ich znaczenie sięgając do unijnego rozporządzenia do Dyrektywy VAT.

Zgodnie z art. 10 rozporządzenia unijnego miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa. W celu ustalenia tego miejsce należy określić, gdzie zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem i gdzie mają miejsce posiedzenia zarządu przedsiębiorstwa.

W przypadku gdy te kryteria nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika, decydującym kryterium jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem.

Istotne jest również to, że przepis wprost wskazuje, iż sam adres pocztowy nie może być uznany za miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika.

W konsekwencji nie decyduje formalna rejestracja podatnika w danym kraju, ale miejsce, gdzie podejmowane się decyzje dotyczące zarządu przedsiębiorstwem.

Red: Możemy to zilustrować przykładem?

...